Korte beschrijving van de vaarlus:

De vaarlus is zeer gevarieerd van kanalen naar rivieren en stromen.
Van pittoreske haventjes zoals Klein Willebroek tot in een wereldhaven zoals die van Antwerpen. De Rupel doet nostalgisch aan door de vroegere steenbakkerijen die langs de oevers gevestigd waren. Natuur en industrie wisselen hier regelmatig maar het varen is voor het grootste gedeelte kalm en mooi.
Getijdewater met stroming maakt dat de planning nog steeds niet overbodig is.

Technische beschrijving:

Kanaal Leuven – Dijle

De bruggen en sluizen kanaal Leuven-Dijle worden centraal bediend en het kanaal heeft een diepgang van 2,3 m. De laagste doorvaar-hoogte is 5,30 meter.

Er zijn 5 sluizen opgesteld op dit kanaal. Alle vijf sluizen zijn van het zeldzame type buiksas, zo genoemd naar de halfronde uitsparingen in de wanden:

Deze vier sluizen op het kanaal, Battel-, Boortmeerbeek-, Kampenhout- en Tildonksluis worden, samen met de 9 bruggen, op afstand bediend van het Centrale bedieningsgebouw in Kampenhout. De communicatie met de Centrale verloopt via VHF 20 of telefonisch +31(0)16441725.

De bediening van de bruggen en overige sluizen op het kanaal Leuven – Dijle gebeurt als volgt:

- van maandag tot vrijdag van 6.00 uur tot 22.00 uur;

- op zaterdag van 8.00 uur tot 18.00 uur.

Voor de pleziervaart worden evenwel in de periode van 1 mei tot en met eind september de kunstwerken bediend op zon- en wettelijke feestdagen, met uitzondering van Pasen, Pinksteren, 1januari, 1 mei, 1 november en 25 december, van 10.00 uur tot 18.00 uur.

Voor het afmeren in de sluizen zijn alleen op rechteroever bolders op de sluisboord en haalkommen in de sluiswand voorzien. Ze zijn mooi onder mekaar geplaatst; een bolder van boven en twee haalkommen er onder in de wand.

Voor de kleinere boten zijn twee glijpalen voorzien, maar dan wel op linkeroever.

Bij het opschutten wordt de sluiskolk gevuld langs een paar verlaten in de bovenste sluisdeuren. Het instromend water dan heeft nog al wat impact op uw boot. Daarom raden wij aan, zo mogelijk, achteraan in de sluiskolk af te meren. Om uw boot in de hand te houden voorziet u best twee meertouwen.

De scheepvaartbegeleiders op de centrale openen de verlaten maar gedeeltelijk wanneer pleziervaart geschut moet worden. Vindt u het vullen van de sluiskolk alsnog te hevig kan u de centrale vragen (VHF 20) om het vullen wat zachter laten te verlopen.

Bij het afschutten verloopt het leeglopen van de sluiskolk onopgemerkt.

Opgelet: volg bij het afschutten aandachtig het schuttingsproces. Na het sluiten van de bovenste sluisdeuren (achter u) worden onmiddellijk de verlaten geopend en begint het water te dalen en ook uw boot. Vergeet dan niet uw meertouwen te vieren!

Een tij afhankelijk verval tussen ongeveer 4,80 m en 0 m.

Hoogwater aan de Zennegatsluis is 1u20 na hoogwater te Antwerpen. Voor de pleziervaart worden evenwel in de periode van 1 mei tot en met eind september de sluis Zennegat op zon- en wettelijke feestdagen bediend van 10.00 uur tot 18.00 uur. Op zaterdagen van 6.00 uur tot 22.00 uur. Let op! De sluis wordt bediend 4 uur vóór tot 4 uur na hoogwater.

Belangrijk: rond de periode van laagwater kan men de sluis vanaf de Dijle niet naderen, er is die periode dan ook geen bediening.

Wachten tot de bedieningsperiode aanvangt kan u, als u van de Schelde komt, op de Rupel, aan de vlottende steiger te Boom. Als u van het Netekanaal komt wacht u best onmiddellijk onder de sluis van Duffel. Verder op de Nete zijn er praktisch geen aanlegmogelijheden.

Bij het berekenen van uw vaartijd van Duffelsluis tot de Zennegatsluis dient u rekening te houden met een tegen- of meestroom van 5-6 km/u op de Nete en Dijle. Let op: voor het vaartraject, Duffelsluis–Zennegat, is de stroomrichting op het stukje Dijle (± 1 Km) tegengesteld aan deze van de Nete. Het stukje Dijle, van de monding in de Rupel tot de Zennegatsluis is bochtig en onoverzichtelijk, kijk uit voor tegenkomend verkeer (beroepsvaart). U kan uw aanwezigheid melden langs vhf 20.

Bij het binnen varen van de Zennegatsluis zijn de scheepvaartbegeleiders stand-by om uw touwen aan te nemen en over de bolders op de sluisboord te leggen.

Communicatie met het personeel van de Zennegatsluis kan via VHF 20 of telefonisch +32(0)15271257 of +32(0)477560252.   

Het kanaal Leuven-Dijle is dertig kilometer lang en telt negen beweegbare bruggen en vijf sluizen. Op het kanaal zijn verschillende steigertjes om tijdelijk af te meren. Er zijn drie jachthavens op het kanaal: VVW Leuven, Het Sas en Coloma. Met de afwerking van de renovatie en de afstandsbediening van de Plaisancebruggen is in Mechelen vandaag de laatste hand gelegd aan het telematicaproject voor het kanaal Leuven-Dijle. Voortaan zullen alle bruggen en sluizen op het kanaal (uitgezonderd de Zennegatsluis) dan ook worden bediend vanuit de centrale verkeerspost in Kampenhout

Ondertussen zijn ook de andere bruggen en alle sluizen behalve de tijgebonden Zennegatsluis aangepast om van op afstand te worden bestuurd. Het gaat om de volgende locaties:

Door ze te centraliseren kan de bediening van bruggen en sluizen sneller gebeuren.

Wereldwijd is waterkracht vandaag de belangrijkste bron van groene stroom, goed voor 20 procent van de elektriciteitsproductie in Europa. Ook in Vlaanderen kan waterkracht worden benut, bijvoorbeeld door gebruik te maken van het verschil in waterpeil aan sluizen. De turbines aan enkele sluizen op het Kanaal Leuven-Dijle produceren voortaan jaarlijks 1.800 MWh groene energie, goed voor het jaarlijks verbruik van 510 gezinnen.

Bezienswaardigheden op het Kanaal Leuven-Dijle.

·         Leuven stad. www.leuven.be/toerisme.Aanleggen in de jachthaven van VVW Leuven.  Stadscentrum op 10 min wandelen.

·         Wijgmaal: Rechter oever. Toren van de vroegere fabriken Remy. 500m opwaarts Wijgmaalbrug de omstreeks 1905 gebouwde dienstwoning voor de directie van de fabrieken Remy.

·         Tildonk-sluis: Café Maritime. Gebouwd in 1763 als ontvangstkantoor voor de vaarrechten op het kanaal, tot over een paar jaar het dienstgebouw van de sluismeesters, vandaag in gebruik als taverne. De toog in de café is gemaakt van de boeg van de spits ‘Balboa’. Veel van de binneninrichting herinnert aan het vroegere schippersleven. Met een rustig, ruim terras waarnaast een kleine speeltuin is het een welgekomen rustplaats na een dagje varen. www.cafe-maritime.be. Aanleggen aan de wachtsteigers op- en afwaarts Tildonk-sluis.

·         Tildonk-dorp: Het in 1821 door pastoor Lamberts gebouwde Ursulinenklooster. Dorpskom met de parochiekerk. Aanleggen aan de wachtsteigers op- en afwaarts  Tildonk-brug. 5 min wandelen.

·         Wespelaar: Op rechteroever, gedeeltelijk verscholen in het groen, het landhuis van de Burggraven de Spoelberg. Langs het kanaal: een 19de eeuwse ruïne van een romantisch tuinverblijf.

·         Kampenhout. Centrale Bedieningstoren van het Kanaal, op rechteroever. www.wenz.be . Aanleggen op Linkeroever opwaarts de sluis.

·         Kampenhout: Het witloofmuseum is gevestigd in een deel van de oude gebouwen van de voormalige Tuinbouwveiling TVK te Kampenhout. Het museum leert je meer over het ontstaan van het witloof en de evolutie van de witloofhandel en witllofteelt teelt. http://www.kampenhout.be/toerisme/witloofmuseum/index.php. In dezelfde gebouwen bevindt zich ook het restaurant Veilinghof, gekend voor hun streekgerechten met witloof. www.veilinghof.be. Aanleggen in de jachthaven of aan de kade in de zwaaikom.

·         Boortmeerbeek: Op linkeroever, diep achter de dijk, ongeveer halfweg de sluis vinden we Taverne ‘De Wilg’. Een potje bier en lekker eten in een rustige omgeving. www.de-wilg.be. Aanleggen aan rechter oever, opwaarts de sluis van Boortmeerbeek, 10 min wandelen.

·         Mechelen-Muizen: Dierenpark ‘Planckendael’ op rechteroever aan de vaste spoorwegbrug. www.planckendael.be  50 meter aanlegplaats en speciale ingang naar het park voor de pleziervaarders voorzien.

·         Mechelen stad: www.stadswandelingen.be/Mechelen/Mechelen.html Aanleggen aan rechteroever afwaarts de Plaisancebruggen.

·         Zennegat: Samenloop van Dijle, Zenne en Kanaal Leuven-Dijle. Verschillende wandelingen mogelijk.

Rupel

De Rupel is een belangrijke zijrivier van de Schelde. De rivier ontstaat aan het Zennegat, ter hoogte van Rumst, door de samenvloeiing van Nete, Dijle en Zenne. Tegenwoordig stromen Zenne en Dijle iets vroeger samen, waar ze het deel Koeiestaart van de Dijle vormen. Het is een mooie rivier die heel natuurlijk is gehouden. Dat wil ook zeggen dat er zandbanken en ondieptes kunnen liggen. Bij het naderen van de brug onder de autostrade wordt het vaarwater smaller en de stroming sterker. Melden over de marifoon is hier geen overbodige luxe om de passerende schepen juist niet onder de brug te kruizen. We passeren ook veerdiensten waar de snelheid beperkt wordt tot 5 km/uur om golfslag te vermijden.

Mede dankzij Europese steun ontpopte “De Rupel” zich tot een bruisend recreatief knooppunt. In Boom werden langs de Rupel een vlottende steiger en een mondaine wandelesplanade met horecazaak en infokiosk verwezenlijk. In Klein-Willebroek werd de sluis heropend en de oude kanaalarm heraangelegd. Logisch ligt de Rupel midden in de Rupelstreek dat op zijn beurt deel uitmaakt van de toeristische regio Scheldeland. De talrijke troeven van de waterrijkste regio van Vlaanderen kunnen zowel van op het water als van op het land verkend worden.

Om de toervaarder hierin bij te staan, realiseerde Waterwegen en Zeekanaal NV samen met Toerisme Rupelstreek-Vaartland vzw, Toerisme Provincie Antwerpen en de gemeenten Boom en Willebroek, een handige pocket voor toervaarders die de regio doorkruisen. Je vindt er alle praktische informatie in terug voor een kort tot een meerdaags bezoek.

Meer info:

Toerisme Rupelstreek-Vaartland
+32(0)3 880 76 25
info@trvl.be

Schelde

De Schelde is een unieke getijden stroom. Met zijn natuurlijke oevers bij de landschappen en de kaaien bij de industrie vormt deze een fascinerende rivier.

Tot Antwerpen is de Schelde een volledige zoete getijzone. Dit is een rariteit die in West - Europa op deze schaal zeer zeldzaam is. Het verschil tussen hoog en laag tij mag je beschouwen als een verschil van 6m. Vanaf de monding knooppunt 6 van de Rupel ziet je ook de bebakening van deze stroom. Deze wordt ook zeeschelde genoemd want naast de Rupel komt ook het zeevaart kanaal van Brussel daar in uit. Het is dus verplicht van over een Vlaggenbrief, kaart, getijboekje en de reglementen te beschikken.

Antwerpse Haven

We komen binnen langs de Kattendijksluis aan knooppunt 5. Als we versast zijn kunnen we langs stuurboord het Willemdok.

In de Antwerpse haven moet je in het bezit zijn van een registratienummer het FDnr. De FDnr blijft bij het schip en gaat mee naar de volgende eigenaar. Deze moet kenbaar gemaakt worden aan het sas vanaf je de haven inkomt, omdat het havenbedrijf wenst te weten welke schepen er in de haven aanwezig zijn. Bij het verlaten van de haven moet je deze FDnr ook terug uitmelden. Voor deze lus wordt er uitgemeld aan het Straatsburgdok voor we het Albertkanaal opvaren.

Het Willemdok is dan de ideale jachthaven voor de pleziervaartuigen hier zijn de verblijfsrechten in het liggeld inbegrepen.

Albertkanaal

De brug IJzerlaan in Antwerpen heeft een vrije doorvaarthoogte van 6,70 meter, dit is de laagste. Op termijn worden alle bruggen over het Albertkanaal op de Europees afgesproken hoogte van 9,10 meter gebracht. De diepte van het kanaal is een 3,40 m en de diepgang voor de dokken bedraagt 2,40 m. De scheepvaart kan druk zijn en het uitluisteren van de VHF is verplicht en kan op 20.

Netekanaal

Het heeft een lengte van 15 kilometer, een dieptegang van 2,5 meter en een gemiddelde breedte van 35 meter. De max. snelheid is hier 12km/uur

Het ontspringt in het Albertkanaal, knooppunt 22, te Viersel en eindigt in de Beneden-Nete te Duffel. 

Het Netekanaal vormt de verbinding tussen het Albertkanaal en de Beneden-Nete en Rupel.
Er zijn 2 sluizen aanwezig om het hoogteverschil op te vangen.

Viersel sas is een  sluis van 81,60 m x 10,50 m met een verval van 5,70 m

Duffel sas is een getijden sluis.

Bij het schutten van schepen in het Albertkanaal komt een belangrijke hoeveelheid water vrij, die via het Netekanaal afgevoerd wordt naar de Nete. De A.W.W. betrekt een deel van dit water uit het Netekanaal te Lier en stuurt het via vijf zelfzuiveringsbekkens met een oppervlakte van 65 ha. en inhoud van 2 700 000 m3, naar het zuiveringsstation op Notmeir. Het water doorstroomt deze vergaarbekkens in nagenoeg 15 dagen.

Op dit kanaal zijn verschillende afmeer mogelijkheden; 2 jachtclubs VVW-Nete aan de sluis in Duffel en VVW-Emblem in een dode arm van het kanaal. Er is ook een passantensteiger in Lier.

Beneden-Nete

De laagste brug is 4,5m bij hoog waterstand.

Hou rekening eens dat je door de sluis bent in Duffel ben je op getij water tot aan de Zennegatsluis, Willebroek  of  Antwerpen. De stroming kan keren op deze waterloop en het is opletten geblazen op laag water. De sluismeester van Duffel weet je precies te zeggen waar achter de sluis de ondieptes zijn. Deze bevaren is geen probleem als je de waterloop maar leest. Dit wil zeggen dat je het diepste water kiest dus buitenkant bocht. Zandbanken komen hier regelmatig boven water. Vanaf Duffel moet je minimum 1,5 uur tellen voor je aan de monding bent van de Rupel in de Schelde.